การออกแบบบล็อคไดคัท

การออกแบบ บล็อคมีดไดคัท (Die-cut Block Design) เป็นขั้นตอนสำคัญในงานบรรจุภัณฑ์ งานกล่องกระดาษ งานสติ๊กเกอร์ และงานแผ่นวัสดุต่าง ๆ เพื่อให้การตัดออกมาตรงแบบ ใช้งานได้จริง และคุ้มต้นทุนการผลิต รายละเอียดหลักมีดังนี้

ความหมายของบล็อคมีดไดคัท

บล็อคมีดไดคัท คือ แผ่นฐาน (มักเป็นไม้ MDF หรือไม้อัดพิเศษ) ที่ฝัง ใบมีดไดคัท และ ยางดัน (Rubber Ejector) ตามแบบที่ออกแบบไว้ ใช้กับเครื่องไดคัทเพื่อ “ตัด / กรีด / ปรุ” วัสดุให้ได้รูปทรงตามต้องการ

ขั้นตอนการออกแบบบล็อคมีดไดคัท

1. ออกแบบไฟล์งาน (Artwork / Die-line)

• ใช้โปรแกรม Adobe Illustrator, CorelDRAW หรือ AutoCAD

• แยกเส้นให้ชัดเจน

  • เส้นตัด (Cut line)

  • เส้นพับ (Crease line)

  • เส้นปรุ (Perforation)

• กำหนดขนาดจริง (1:1) ตามหน่วยที่โรงงานใช้

2. กำหนดชนิดใบมีด

ใบมีดแต่ละแบบให้ผลลัพธ์ต่างกัน ต้องเลือกให้เหมาะกับงาน

• มีดตัดตรง – ตัดขาด

• มีดพับ (Creasing Rule) – ทำรอยพับ

• มีดปรุ – ฉีกง่าย

• มีดฟันปลา / มีดหยัก – งานเฉพาะทาง

3. เลือกวัสดุบล็อค

• ไม้ MDF / ไม้อัดพิเศษ สำหรับไดคัท

• ความหนามาตรฐาน เช่น 15 / 18 / 21 มม.

• ต้องแข็งแรง ไม่บิดงอ เพื่อความแม่นยำ

4. ออกแบบตำแหน่งยางดัน

• ยางดันช่วยดีดชิ้นงานออกจากมีด

• ต้องวางให้สมดุล ไม่แน่นหรือหลวมเกินไป

• เลือกความแข็งยางให้เหมาะกับวัสดุที่ตัด

5. คำนึงถึงเครื่องไดคัทที่ใช้

• เครื่องไดคัทมือโยก / กึ่งอัตโนมัติ / อัตโนมัติ

• ขนาดแท่นกด (Platen size)

• แรงกดสูงสุดของเครื่อง

หลักการออกแบบที่ดี

• ลดมุมแหลมเกินไป (มีดหักง่าย)

• เว้นระยะระหว่างเส้นตัดให้พอเหมาะ

• หลีกเลี่ยงเส้นตัดสั้นมากติดกัน

• ออกแบบให้ประกอบง่าย ลดของเสีย

ตัวอย่างงานที่ใช้บล็อคมีดไดคัท

• กล่องบรรจุภัณฑ์ (อาหาร เครื่องสำอาง อุตสาหกรรม)

• ซองกระดาษ / กล่องฝาพับ

• สติ๊กเกอร์ไดคัท

• แผ่นโฟม ยาง พลาสติกบาง